Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) giriş aidatı, yönetim gider kesintisi, fon toplam gider kesintisi ve performans kesintisi giderleri nelerdir? Bu makaleden bilgi alabilirsiniz.
Giriş Aidatı
Katılımcının, bireysel emeklilik sistemine ilk defa katılması sırasında veya farklı bir şirkette ilk defa emeklilik sözleşmesi akdetmesi halinde, katılımcıdan veya sponsor kuruluştan, teklifin imzalandığı veya mesafeli satışta teklifin onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücret tutarı dikkate alınarak bu maddede belirtilen esaslar dahilinde giriş aidatı alınabilir.
Giriş aidatı peşin ya da aktarım veya sistemden çıkış tarihine ertelenmiş olarak tahsil edilebilir. Giriş aidatının peşin olarak alınan kısmı, teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin yüzde onunu aşamaz. Peşin ve ertelenmiş olarak alınan giriş aidatlarının toplamı teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin;
Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içinde şirketten ayrılanlar için yüzde yetmiş beşini,
Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren üç yılını dolduran sözleşmelerden altı yıldan önce şirketten ayrılanlar için yüzde ellisini,
Sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren altı yılını dolduran sözleşmelerden on yıldan önce şirketten ayrılanlar için yüzde yirmi beşini
aşamaz.
Emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihinden itibaren onuncu yılını dolduranlardan, ölüm veya maluliyet nedeniyle yahut emeklilik hakkını kullanarak ayrılanlardan ertelenmiş şekildeki giriş aidatı tahsil edilemez.
Giriş aidatı, katkı paylarından ayrı olarak takip ve tahsil edilir. Ancak katılımcının sistemden ayrılması veya başka bir şirkete aktarım talebinde bulunması durumunda şirket, varsa ertelenmiş giriş aidatını katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikiminden indirebilir.
Katılımcının aynı şirkette birden fazla bireysel emeklilik sözleşmesi veya gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi bulunması halinde, bu sözleşmelerden sadece ilki için giriş aidatı alınabilir.
Katılımcının, teklifin imzalandığı veya onaylandığı tarihten sonra cayma hakkını kullanarak sözleşmeyi sonlandırması halinde varsa tahsil edilmiş giriş aidatı iade edilir.
Yönetim Gider Kesintisi
Bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden azami yüzde iki oranında yönetim gider kesintisi alınabilir. Ayrıca, Ödemeye ara verilmesi halinde ara verme süresi boyunca katılımcının birikiminden, ara verilen her tam ay için iki Türk Lirasını aşmayacak şekilde ek yönetim gideri kesintisi alınabilir.
Bir yıldan fazla ödemeye ara verme durumunda, bireysel emeklilik hesabına ilişkin olarak emeklilik gözetim merkezine şirket tarafından ödenen sabit giderler, emeklilik planında belirtilmek kaydıyla katılımcının bireysel emeklilik hesabındaki birikiminden indirilebilir.
Birikimden alınacak kesintilerin hesaptaki birikimin sıfır Türk Lirasının altına düşmesine yol açacağı durumlarda, bu kesintinin, birikimin bu tutarın altına düşmesine yol açacak kısmı tahsil edilmez.
Fon Toplam Gider Kesintisi ve Performans Kesintisi
Fona ilişkin giderlerin karşılanması için fondan gider kesintisi yapılabilir. Bu kapsamda yapılacak toplam kesinti, fon işletim giderine ilişkin kesinti dahil, Aşağıdaki tabloda belirtilen fon grubu bazında belirtilen azami oranları aşmayacak şekilde fon içtüzüğünde belirlenir.
Azami Fon Toplam Gider Kesintisi Oranları
Para Piyasası Fonları (Likit fon - Kamu, Özel Sektör, Karma vb diğer fonlar) için azami günlük fon toplam gider kesintisi oranı yüz binde üç; azami yıllık toplam gider kesintisi oranı %1.09
Kamu / Özel Sektör / Uluslararası Borçlanma Araçları Fonları/ Kıymetli Madenler/ Endeks Fonları (Kamu Borçlanma Araçları Fonu - Özel Sektör Borçlanma Araçları Fonu - Karma Borçlanma Araçları Fonu - Uluslararası Borçlanma Araçları Fonu - Kıymetli Madenler Fonu 1,91 - Altın Fonu - Endeks Fonu - Dengeli Fon - Vb. diğer fonlar) için azami günlük fon toplam gider kesintisi oranı yüz binde beş; azami yıllık toplam gider kesintisi oranı %1.91
Hisse / Diğer Fonlar (Hisse Senedi Fonu - Uluslararası Hisse Senedi Fonu - Küçük Şirketler Hisse Senedi Fonu - Yabancı Ülke Fonu 2,28 - Sektör Fonu - Esnek Fon - Karma Fon - Uluslararası Karma Fon - Fon Sepeti Fonu - Vb. diğer fonlar) için azami günlük fon toplam gider kesintisi oranı yüz binde altı; azami yıllık toplam gider kesintisi oranı %2.28
Fon içtüzüğünde belirlenen günlük kesinti oranına karşılık gelen yıllık oranın aşılıp aşılmadığı şirket tarafından her takvim yılı sonunda kontrol edilir. Bu kontrol, fon içtüzüğünde yer alan yıllık kesinti oranı ve o yıl için hesaplanan günlük ortalama fon net varlık değerine göre yapılır. Şirket tarafından her dönem sonunda yapılan kontrolde fon içtüzüğünde belirlenen oranların aşıldığının tespiti halinde, aşan tutar ilgili dönemi takip eden beş iş günü içinde şirketçe fona iade edilir.
II. ve III. grupta bulunan fon türleri için, karşılaştırma ölçütünün üzerindeki getiri üzerinden performans kesintisi yapılabilir. Bu kesintiyi uygulamak isteyen şirketlerin, gerekli operasyon alt yapısını kurmuş olmaları gerekir. Bu kesintinin uygulanmasına ilişkin esas ve usuller Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak Kurulca belirlenir.
Emeklilik sözleşmesine, performans kesintisi ve fon toplam gider kesintisi azami oranlarında değişen koşullara göre Müsteşarlıkça yapılabilecek değişikliğin, değişiklik oranını aşmamak üzere sözleşmede belirtilen kesinti oranlarına yansıtılabileceğine ilişkin hüküm konulabilir.
