Bireysel Emeklilik Sistemi'nde vefat halinde tazminat almak, birikimin kime kalacağı gibi konular sık sorulan sorular arasında. BES ve Hayat Sigortası için temel bilgileri burada bulabilirsiniz.
Bireysel Emeklilik Sistemi, Hayat Sigortası veya Sağlık Sigortası gibi teminatlar içermez. Dolayısıyla BES sözleşmesi olanların herhangi bir teminatları bulunmaz.
BES'in genel olarak işleyiş biçiminde birikime yönelik üç temel esas var:
1 - Katkı payı ödenmesi (ek katkı payı da eklenebilir, eklenmese de olur)
2 - Fon getirileri
3 - Devlet Katkısı (Şu an sadece Türkiye örneğinde)
Devlet Katkısı, BES'e dahil edilmeden önce Hayat Sigortasında olduğu gibi "Vergi Avantajı" da olan BES, Devlet Katkısı desteği ile vergi avantajını sistemden çıkardı.
Ancak yasal olarak her birikimde olduğu gibi lehtar veya kanuni varisler, Bireysel Emeklilik Sisteminde de tazminat için hak sahibidir.
BES'te Ölüm Tazminatı Kime Kalır?
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde vefat teminatı bulunmamaktadır. Ancak katılımcının sözleşme süresi içinde vefat etmesi durumunda, birikimleri, devlet katkısı ve getirilerinin tümü, varsa emeklilik sözleşmesinde belirtilen lehtarlara ya da kanuni varislerine ödenir.
BES'te Ölüm Halinde Devlet Katkısı Ne Olur?
Katılımcının sözleşme süresi içinde vefat etmesi durumunda, birikimleri, devlet katkısı ve getirilerinin tümü, varsa emeklilik sözleşmesinde belirtilen lehtarlara ya da kanuni varislerine ödenir. Yani Devlet Katkısının tamamı hak edilmiş olarak işlem görür ve resmi varislere / lehtara ilgili ödeme iletilir.
BES'te Ölüm Halinde Sözleşme Devam Eder mi?
Hayır. Otomatik olarak sözleşme sona erer.
BES'te Ölüm Halinde Ne Kadar Ödeme Yapılır?
Katılımcının hesabındaki devlet katkısı da dahil (tamamı hak edilmiş olarak) tüm birikimler, %5 oranında gelir vergisi kesintisi yapıldıktan sonra varislere ödenir. Birikimin kişiden kişiye değişmesi sebebiyle belirli bir miktar aralığı verilemez.
18 Yaş Altı BES Ölüm Halinde Ne Olur?
Katılımcı, 18 yaşından küçük çocuk ve gençlerdir. Reşit oluncaya sözleşmede katılımcı olarak BES birikimlerin sahibi olan çocuk ve gençler, reşit olduktan sonra sözleşmelerinde ödeyen konumuna da gelebilir. Bu zamana kadar ebeveynler, 18 yaşından büyük akrabalar, hatta kan bağı olmayan kişiler sözleşmede ödeyen konumunda yer alır ve 18 yaşından küçüklere BES sözleşmesinde söz sahibi değildirler.
Çocuk veya gencin, katılımcı olarak bulunduğu BES sözleşmesi süreci içinde ölüm / vefat halinde sözleşme sona erer. Sözleşmeye ait birikimler ise yasal hak sahibi kim ise (anne, baba, yasal vasi) ona kalır.
BES'te Vefat Halinde Lehtarlar Ne Yapmalıdır?
Öncelikle telefonla ya da mail ile sözleşmenin bulunduğu BES şirketine vefat durumu belirtilmelidir. Sonra birikimlerin alınabilmesi için şirketin isteyeceği belgelerin şirkete teslim edilmesi gerekiyor. Bu belgeler, şirketten şirkete değişiklik gösterse de ortak belgeler şu şekildedir:
Ölüm belgesi, defin ruhsatı veya gömme izin kağıdı
Veraset İlamı (Mahkemeden alınan ve ölen bir kimsenin kalıtçısı (varisi) olduğunu gösteren resmi belge)
Kanuni mirasçılara / lehtara ait kimlik fotokopileri
Kanuni mirasçılara / lehtara ait hesap numaraları
Veraset intikal vergi ilişik yazısı
Lehtarın 18 yaşından küçük olması halinde ve anne - babasının da hayatta olmaması durumunda vasi tayinine ilişkin mahkeme kararı
Cenaze ve Defin İşlemleri Hakkında Genel Bilgi
Sevdiğiniz ya da yakınınız olan birinin ölüm işlemleri için önce 188'i arayın.
Daha sonra vefat raporu almalısınız. Vefat edenin bağlı bulunduğu sağlık ocağından bu belgeyi alabilirsiniz.
Sonra da ölüm belgesi almalısınız. Ölüm belgesinin alınması için, vefat edenin nüfus cüzdanı ile İl Halk Sağlık Müdürlüğü'ne müracaat edilmesi gerekmektedir.
Cenazenin başka bir şehre nakli gerekiyorsa İlçe Sağlık İşleri Müdürlüğü'nden Yol Nakil Belgesinin de alınması gerekmektedir.
Cenaze ve Definde Hukuksal İşlemler
Defin işlemleri sonrasında yapılması gereken tüm hukuksal işlemler için öncelikle vefat edenin nüfus kaydının güncellenmesi gerekmektedir. İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne vefat edenin nüfustan düşürülmesi için gerekli bildirimi yapmanız gerekmektedir. Yetkili makam tarafından düzenlenen ölüm tutanağına vefat edenin nüfus cüzdanını ekleyerek İlçe Nüfus Müdürlüğüne iletmelisiniz.
Bu işlemlerin ardından Veraset İlamının alınması için Sulh Hukuk Mahkemesi veya Mirasçılık Belgesi için notere başvurabilirsiniz.
Veraset ve İntikal Vergi Dairesi’ne 4 ay içerisinde müracaat ederek Veraset Beyannamesi veriniz.
Veraset intikal vergisi işlemlerini tamamladıktan sonra intikal eden mal varlığının devir işlemleri için ilgili kurumlara başvurmalısınız.
Merhumun;
Gayrimenkul işlemleri için varsa İl Tapu Sicil Müdürlüğü'ne,
Maaşı için bağlı olduğu Sosyal Güvenlik Kurumu'na,
Arabası varsa il / ilçe Trafik Tescil Müdürlüğü'ne,
Bankadaki menkul değerleri için bankasına,
Bireysel Emeklilik birikimi için BES sözleşmesinin olduğu şirkete,
Hayat Sigortası için poliçesinin bulunduğu şirkete başvurmalısınız.
