Fransa Ulusal Meclisi, Cezayir Bağımsızlık Savaşı’nın sona ermesinden 60 yıl sonra 18 Kasım 2021'de Fransız ordusunun yanında savaşan ve savaş sonrasında Fransa’da ‘trajedi’ yaşayan Cezayirli Harkilere yönelik ‘özür’ tasarısını tartışmaya başlayacak.
Fransa Ulusal Meclisi, Cezayir Bağımsızlık Savaşı’nın sona ermesinden 60 yıl sonra, yarın (18 Kasım) Fransız ordusunun yanında savaşan ve savaş sonrasında Fransa’da ‘trajedi’ yaşayan Cezayirli Harkilere yönelik ‘özür’ tasarısını tartışmaya başlayacak.
Taslak, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un 20 Eylül’de Harkilerden temsilcilerin huzurunda yaptığı konuşmanın yansıması niteliğinde. Ayrıca ‘Harkilerin trajedisi’ karşısında Fransa’nın vicdanını test ediyor. Macron söz konusu yasayla, Fransa’ya ulaşmaları sonrasında ‘uygun olmayan koşullarda’ yaşayan Harkilere ve ailelerine karşı ‘borçları’ olduğunu itiraf ederek Jacques Chirac döneminden bu yana eski cumhurbaşkanlarından daha ileri gitmek istiyor.
Macron, ‘Paris ve Cezayir arasındaki son gerginlik gibi’ Akdeniz’in her iki tarafında halen çetrefilli bir mesele olan savaşla ilgili her konuda benzeri görülmemiş bir hamleyle, Harkilerden ve ailelerinden ‘özür’ dileyen ilk Fransa cumhurbaşkanı oldu. Öyle ki Fransa Cumhurbaşkanı’nın Cezayir ulusuyla ilgili tartışmalı açıklamaları, gerginliğin tırmanmasına neden olmuştu.
AFP’nin aktardığına göre Hafıza ve Gazi İşleri Bakanı Genevieve Darrieussecq açıklamasında “Fransa için kasvetli bir sayfa” ifadesini kullandı.
Yasa tasarısı hem sembolik hem de pratik adımlar içeriyor. Fransa’ya hizmet eden ve daha sonra ülkenin bağımsızlığı sırasında terk edilen destek oluşumlarının eski üyeleri tarafından Cezayir’de ortaya koyulan hizmetler de dile getiriliyor.
1954 ve 1962 yılları arasındaki Cezayir Bağımsızlık Savaşı sırasında yaklaşık 200 bin Harkinin Fransız ordusuna yardımcı olmak üzere askere alındığı biliniyor.
Yasa ayrıca bağımsızlıktan sonra Cezayir’den kaçan 90 bin Harki ve aileleri için ‘yetersiz kabul koşullarını’ da kabul ediyor. Öyle ki Darrieussecq, “Yaklaşık yarısı gecekondu kamplarına sürüldü” dedi.
Kanun taslağı verilen zarar için, söz konusu yerlerde kalış süresini dikkate alarak ‘tazminat ödenmesini’ öngörüyor. Macron’un partisi ‘İlerleyen Cumhuriyet’ten (La Republique en marche)’ Patricia Mirales’in açıklamasına göre tazminat, 1962’den sonra uygun olmayan koşullar altında kabul edilen eski Harki savaşçıları ve eşlerini, onlarla birlikte gelen veya burada doğan çocuklarını kapsıyor. 2022 bütçe taslağında da tazminatın ödenmesi için 50 milyon euro tahsis edildi.
Şarku’l Avsat’In edindiği bilgilere göre Mirales, “2022’den başlayarak 2 bin 200’ü Harki gazisi ve eşleri olmak üzere 6 bin dosyanın sunulabileceğini tahmin ediyoruz” dedi. Yetkili, mevcut nüshada tazminat kapsamına girmeyen bazı durumları da kapsaması için bir değişiklik yapılmasını savunacağını vurguladı.
Diğer yandan sol muhalefetten milletvekili David Habib, cumhurbaşkanlığı seçimlerine adaylığa atıfla yaptığı açıklamada Harki vatandaşlara yaşadıkları acıya göre yanıt vermenin gerekli olduğunu kaydetti.
Yapılan açıklamalar Sosyalist Parti’nin de tasarı lehinde oy kullanacağı yönünde.
Aynı şekilde Milletvekili Alexis Corbet de sol eğilimli Boyun Eğmeyen Fransa (La France insoumise) partisinin ‘tarihsel açıdan ileriye doğru atılan bir adımı temsil eden metne’ karşı çıkmayacağını duyurdu. Ancak Harkilere meydan okuyan sağ ve radikal sağdan ağırlıklı olarak eleştirel tepkiler geldi. Öyle ki Ulusal Cephe Başkanı Marine Le Pen, Emmanuel Macron’un ‘seçim cömertliği’ ile alay etti. Cumhuriyetçi Parti’den bir milletvekili de “Macron, yeniden seçilmesine katkıda bulunabilecek gruplara bahşiş vermek için saldırgan bir strateji uyguluyor” değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak : Şarkul Avsat
