28 Nisan 2023 tarihli Resmi gazetede kadın ve erkek arasında evlilikte eşitsizlik sebebiyle Anayasa Mahkemesi, evli kadınların evlilik öncesi soyadını tek başına kullanamamasına yönelik kanunu iptal etmişti. 28 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecek olan yasa düzenlemesi ile bekarlık soyadını kullanmak için kadınların dava açmasına gerek kalmıyor.
Anayasa Mahkemesi, 2023 Nisan ayında Türk Medeni Kanunu'nun "evlenen kadının kocasının soyadını alacağı ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadının önünde önceki soyadını da kullanabileceği, kadının evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra tek başına kullanamayacağı"nı öngören 187. maddesinin birinci cümlesini iptal etmiş ve TBMM tarafından "kadın erkek eşitliğine uygun yeni bir düzenleme" yapılması için 9 ay süre vermişti.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) de benzer yöndeki başvurularda, kadınların evlenmeden önceki soyadını tek başına kullanmasına izin verilmemesini ihlal saydığı vurgulanan kararda, AYM ve Yargıtay'ın, soyadına ilişkin uyuşmazlıklarda "AİHM kararlarına uyulması yönünde içtihat geliştirdikleri" bildirildi.
Anılan kanunun "farklı muamele" nedeniyle anayasaya aykırı olduğu belirtilen kararda, "Bu itibarla evlenmeden önceki soyadının evlendikten sonra da tek başına kullanılması bağlamında kadın ve erkek arasında kuralla öngörülen farklı muamelenin nesnel ve makul bir temele dayanmaması sebebiyle eşitlik ilkesini ihlal ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Açıklanan nedenle kural anayasanın 10'uncu maddesine aykırıdır, iptali gerekir." değerlendirmesine yer verildi.
TuvART HABER de KONUYLA İLGİLİ MECLİSTEN İNCELEME VE UYGULAMA TALEBİNDE BULUNDU
Türkiye'de kadın hakları odaklı çeşitli sivil toplum kuruluşlarının uzun zamandır araştırma ve görüşmeleri bulunuyor.
Ancak TuvART Haber, belki de habercilik tarihinde bir ilke imza atarak bu konuda kendi araştırmasını bireysel çabalarıyla Mecliste konunun araştırılmasını ve mümkünse en kısa zamanda ilgili uygulamanın başlatılması için 2021 yılında başvuru yaptı.
Mecliste üst düzey görevlilerin inceleme sözü üzerine beklemede kalan TuvART Haber, 28 Ocak 2024 tarihinde kadınların kendi soyadlarını doğrudan kullanabileceğine yönelik haklarına kavuşmasını büyük bir sevinç ve onurla paylaşmaktadır.
